Z czego robi się piwo i dlaczego nie z chmielu

Mitów dotyczących piwowarstwa jest całe mnóstwo. Jeden z nich mówi, że piwo robi się z chmielu. To nie do końca prawda. Oczywiście chmiel jest jednym z surowców piwowarskich. Zresztą, cennym i bardzo ważnym. Ale gdyby spojrzeć od strony technologicznej – właściwie jest dodatkiem, niż głównym składnikiem.

Zatem z czego tak naprawdę robi się piwo?

Woda

Tak, piwo jest płynem. Czasem ma bardzo dużo ekstraktu, czasem ma dużo alkoholu. Ale nadal to woda jest jego głównym składnikiem. I podstawowym surowcem przy warzeniu piwa.

Woda jest bardzo istotna i ma wpływ na smak piwa. Miękka woda daje dobre lagery. Z twardej wychodzą lepsze piwa ciemne, ale gorzej układa się w nich goryczka. Woda żelazista zostawia nieprzyjemny metaliczny posmak. Dziś większość tych problemów łatwo wyeliminować za sprawą technologii i metod, zwanych modyfikacją wody. Jednak woda dobrej jakości to nadal bardzo cenna rzecz w browarze.

Słód

Drugi surowiec piwowarski pod względem ilości to słód jęczmienny. Produkowany jest z jęczmienia, który jest poddawany specjalnym zabiegom. Dzięki nim w ziarnie znajduje się dużo łatwo dostępnego cukru, który zostanie przerobiony przez drożdże na alkohol.

Słód gotuje się z wodą. W ten sposób powstaje brzeczka, czyli woda z wszystkim tym, co do niej przeszło z ziarna. Są to głównie cukry, białka i substancje aromatyczne. Zużyte ziarno oddziela się od brzeczki, która jest następnie fermentowana.

Ile zużywa się słodu do piwa? To zależy od jego stylu. Można założyć, że do uwarzenia 100l lekkiego piwa potrzeba ok. 20kg słodu.

Chmiel

Dopiero na trzecim miejscu jest chmiel. Żeńskie kwiatostany pnącej rośliny z rodziny konopiowatych przybierają kształt szyszek. Chmiel występuje powszechnie w naszej szerokości geograficznej, również dziko. Doskonale sprawdza się w uprawach, w Polsce głównie na Lubelszczyźnie.

Szyszki są bardzo bogate w olejki aromatyczne, które doskonale komponują się z piwem. Dodawane są przeważnie w postaci zmielonej, jako pelet, podczas gotowania brzeczki lub na zimno. Wnoszą zarówno piękny aromat jak i goryczkę (więcej o stosowaniu chmielu w tym artykule).

Różne odmiany chmielów dają rozmaite aromaty. Od żywicznych, ziemistych, zielony, przez kwiatowe, różane, po liczne owocowe, cytrusy, owoce tropikalne, aż po winogrona i truskawki. Chmiele dzieli się je na tradycyjne i nowofalowe (amerykańskie, nowozelandzkie itp.).

Drożdże

To one odwalają najcięższą robotę. Drożdże dodawane są po to, żeby przerobiły substancje zawarte w brzeczce na piwo. Cukry przetwarzane są na alkohol, a pozostałe substancje na związki aromatyczno-smakowe.

Z gotowego już piwa drożdże przeważnie są oddzielane – tak jest w przypadku piw klarownych. Jednak zdarza się, np. w piwach pszenicznych, czy belgijskich, że na dnie pozostaje osad drożdżowy. Wówczas możemy z bliska spotkać te niesamowite grzyby, bez których nie powstałoby ani piwo, ani cydr, ani wino, ani żaden inny alkohol.

Powyższe punkty prezentują podstawowe surowce piwowarskie. Oczywiście, można wymienić dużo więcej innych podobnych lub całkowicie innych surowców i dodatków. Jednak ta czwórka to baza, z której można zrobić porządne piwo. Zarówno w dużym browarze, jak i w domu.