Jak powstaje piwo

Proces powstawania piwa wydaje się trudny i skomplikowany. Nawet dla osób, które robiły już jakieś alkohole domowe, wino czy nawet destylaty.

Tymczasem podstawowe zasady jak zrobić piwo – są dość proste i można je łatwo zrozumieć. Diabeł, jak mówi porzekadło, tkwi w szczegółach. Ale w tym artykule nie będziemy się w nie zagłębiać. Wyjaśniamy najprościej jak się da – jak powstaje piwo?

Z czego tak naprawdę robi się piwo

Tak naprawdę to piwo robi się ze słodu, a nie chmielu. Weźmy proporcje z piwowarstwa domowego – na 10 litów jasnego pilsa potrzeba:

• 12 litrów wody
• 2 kg słodu
• 30 g chmielu

Jak widać, słodu używa się o wiele więcej, niż chmielu! A czym tak naprawdę jest słód? To po prostu ziarno jęczmienia (najczęściej) specjalnie przygotowane tak, by uzyskać z niego jak najwięcej cukrów.

Wywar jak na rosół

A po co są te cukry? Otóż potrzebują ich drożdże do produkcji alkoholu (patrz poniżej: Cudowna Przemiana). Cukry zawarte są w słodzie, czyli ziarnie zboża. Cała zabawa polega na tym, żeby z ziarna trafiły do wody, czyli przyszłego piwa. Jak to zrobić?

Otóż żeby sporządzić wywar, należy gotować. Wie o tym każdy, kto robił rosół. Wrzuca się kurczaka z przyprawami do gara z wodą i podgrzewa. Dokładnie to samo robi się w browarze. Kadź zacierna to nic innego, niż wielki zamknięty garnek. Zacieranie, bo tak nazywa się proces podgrzewania ziarna, trwa ok. godziny i przeprowadzane jest w temperaturach 60-70 stopni.

Gdy wywar jest gotowy, należy wyjąć kurczaka z rosołu. A w przypadku piwa – wygotowane ziarno, czyli tzw. młóto. Nie jest już potrzebne, bo cały cukier i wszystkie smaki i aromaty przeszły już do wody (fachowo zwanej brzeczką).

Gotowanie czyli warzenie

Młóto, czyli ziarno można dać zwierzętom (jedzą chętnie), dla nas istotna jest teraz woda z cukrami, czyli brzeczka. Tu zaczyna się drugi etap wyrobu piwa: gotowanie, zwane warzeniem. Ponieważ z ziarnem gotowaliśmy w niższej temperaturze, to teraz bez ziarna można sobie pozwolić na więcej.

Brzeczkę intensywnie gotuje się przez ok. godzinę. Musi wrzeć! To bardzo ważny etap dla późniejszego smaku i aromatu piwa. To też dobry moment, by dodać pierwszą porcję chmielu. Piwowarzy nazywają to „chmieleniem na goryczkę”, bo chmiel dorzucony na tym etapie nadaje piwu goryczy. Następna porcję chmielu można dodać później, po fermentacji. Wówczas nazywa się „chmieleniem na zimno”, a chmiel zamiast goryczki daje intensywny aromat, znany np. z piw IPA.

Cudowna przemiana

Po gotowaniu przychodzi pora na kolejny etap – fermentację. Jednak najpierw trzeba przyszłe piwo nieco ostudzić, bo przed chwilą wrzało. Gdy jest już schłodzone, przelewa się je z garnka (kadzi warzelnej) do dużego metalowego zbiornika (fermentora zwanego też tankiem), czyli miejsca Cudownej Przemiany.

Tutaj cukry, które wygotowaliśmy z ziarna, w nadnaturalny sposób zamieniają się w alkohol. A brzeczka, czyli słodka woda – w piwo. A wszystko to za sprawą drożdży, które dodaje się na tym etapie. Te sprytne organizmy przerabiają cukier na 3 rzeczy: alkohol, dwutlenek węgla oraz ciepło. Dzięki temu piwo zaczyna smakować jak piwo, ma w sobie % oraz gaz, czyli dwutlenek węgla. Magia!

Butelki i beczki

Fermentacja i leżakowanie, czyli układanie wszystkich walorów piwa, trwa około miesiąca (może to zająć więcej w przypadku mocnych piw). Gdy procesy te się zakończą, piwowar, oczywiście po uprzednim spróbowaniu, stwierdza, że piwo jest już gotowe. Teraz wystarczy je tylko rozlać, czyli napełnić nim butelki i beczki.

Metalowe lub plastikowe beczki zwie się KEGami. Napełnia się je piwem, często prosto z tanku i trafiają do pubów. Nieco bardziej skomplikowany jest rozlew do butelek lub puszek. Tutaj potrzeba już specjalnej maszyny, która wleje piwo do każdej butelki. Potem wystarczy zacisnąć na szyjce kapsel, nakleić etykietkę – i piwo jest gotowe!